baghigliài , vrb rfl: baghillai Definizione
ammostare abbilidade, fàere is cosas impresse (ma si narat fintzes in su sensu de pèrdere tempus, istare faendho e chentza fàere, divertindho)
Sinonimi e contrari
manizare
Frasi
est trigadiu e tocat a si baghillai! ◊ mi podia baghillai cun tui, o conca mia, che pilloni mi paríasta de podi bolai! ◊ su prefetu si setzit in su postu de onori e si narat chi si siat baghillau diaderus ◊ agiudamí a mi ndi bogai sa camisa, ca no mi potzu baghillai cun s'artrosi chi tengu!
2.
a cust'ora cussa at fatu, bastit chi no si siat baghillada andendu e benendu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se débrouiller
Inglese
to manage
Spagnolo
ingeniarse
Italiano
destreggiarsi
Tedesco
sich durchwinden.
ibbrodhiài , vrb rfl: isbrodhiai Definizione
fàere calecuna cosa chentza dificurtade, bínchere is dificurtades a sa lestra
Sinonimi e contrari
sbodhicai,
spodhai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
se débrouiller
Inglese
to extricate oneself
Spagnolo
desenredar
Italiano
districarsi,
sbrogliarsi
Tedesco
sich entwirren,
sich herausziehen.
scabbúlli, scabbúlliri , vrb: iscabbúllere* Definizione
arrennèscere a ndhe pigare calecuna cosa de is manos de un'àteru a fortza o cun abbilesa, arrennèscere a otènnere, arrennèscere a si ndh'essire o a fàere a mancu de una chistione, de una dificurtade, de ccn., arrennèscere a ndhe bogare calecuna cosa, unu profetu / pps. scabbúlliu, scabburtu, scabbutu; s. ccn. cosa de una chistioni = bogar'e ragas, lòmpere a carchi resurtadu
Sinonimi e contrari
afranchire,
allibberai,
difèndhere,
disgagiai,
ifrancare,
illertire,
irfroculare,
iscrúfere,
schighitzí
/
ischire
Frasi
oi gei ndi scabbullis de làmbrigas! ◊ cun tres sogas dh'acapint e no ndi dhu scabbullat nisciunus! ◊ at comporau pitiolus po is angionedhas, cussas pagas scabutas de is farruncas de is margianis
2.
ant bociu a babbu e fillu, ma sa giustítzia no nd'at scabbúlliu nudha ◊ no teniat unu sodhu po ndi scabbulli unu pràngiu ◊ sighiat a si ndi pesai prima de orbesci po ndi podi scabbulli una tassa de lati ◊ imparas assumancus un'arti, su tanti po ti ndi scabbulli un'arrogu de pani ◊ at gherrau po si scabbúlliri unu palmu de terra! ◊ no si scabuleis s'alimentu chi si spàciat, ma cussu chi durat po sa vida eterna (Ev)
Traduzioni
Francese
se débrouiller
Inglese
to free oneself,
to get off
Spagnolo
apañárselas
Italiano
liberarsi,
cavàrsela
Tedesco
sich befreien,
sich freimachen,
davonkommen.
sprobigài , vrb: isprobigai*,
sprobugai Definizione
arrennèscere a cumprèndhere, a bíere, a fàere calecuna cosa de dificurtosu; fàere impresse
Sinonimi e contrari
cumprèndhere,
sebeltare,
spirigai,
spodhai
/
acoidai,
ispontziai
Frasi
dhui est sa giustítzia, chi sprobigat totu ◊ dèu de italianu ndi spróbigu pagu ◊ citudidha, ca immoi seu isprichendidhu sa cosa po chi su pratori dha potzat sprobugai! ◊ cumbenit chi si sprobighit prima de iscurigai!
Traduzioni
Francese
se débrouiller
Inglese
to extricate
Spagnolo
desenredar
Italiano
sbrogliare
Tedesco
entwirren.
trampistàre , vrb Definizione
arrennèscere in calecuna cosa, mescamente a campare, a fortza de ispedientes, a sant'arràngia, coment'e pigandho a trampa; a logos, fintzes andhare coment'e orruendho / trampistare su tempus, sa vida, sa die, sa sorte
Sinonimi e contrari
trampigiare,
trampulinare,
tramputzare
/
trabbucai 1
Frasi
fintzas chi campo fato su chi poto, m'isto pasadu e fuo dogni cumbata tentendhe de trampistare a sa dereta (Z.Zazzu)◊ calchi malignu narat chi at furadu, chi at trampistadu ◊ trampistendhe in su pagu fis cuntentu e fatu a sa bonatza ◊ cussos trampistant negusciendhe runza
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se débrouiller,
vivre d'expédients
Inglese
to get by
Spagnolo
apañárselas,
ir pasando
Italiano
barcamenarsi,
tirare a campare
Tedesco
sich durchschlagen.